“YENİLENMİŞ ÜRÜNLERİN SATIŞI HAKKINDA YÖNETMELİK” NELER GETİRİYOR?

Ticaret Bakanlığı tarafından Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a dayanarak çıkartılan 31221 sayılı “Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik” (“Yönetmelik”) 22 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik’in kapsamı, Ek-1’inde sayılan cep telefonu ve tabletlerden oluşan kullanılmış taşınır ürünlerin “yenilenmesi, sertifikalandırılması ve tekrar satışa sunulmasına” ilişkin faaliyetleri içermektedir. Bu doğrultuda ilgili düzenleme, ikinci el ürün satın alacak olan tüketicilerden daha çok ürünleri satacak olan satıcıları da yakından ilgilendiren hükümler bulundurmaktadır. İlgili düzenleme incelendiğinde; kullanılmış ve ikinci el niteliğinde olan ürünlerin yeniden satışı konusunda oluşabilecek sorunlara ilişkin ‘Yenilenmiş Ürün Garantisi’ sağlayan yeni hükümler getirdiği ve bu doğrultuda bu ürünleri satacak olan satıcılar için belli yükümlülükler getirdiği görülmektedir. Yönetmelik’in ilk maddesinde belirtildiği üzere; sağlanmak istenen amaç, Ek-1’de gösterilen ‘kullanılmış’ cep telefonu ve tabletlerin yeniden satımına yönelik şekil ve esasları düzenlemektir. Bu kapsamda kullanılmış teknolojik ürünlerin niteliği ve maddi değeri de dikkate alındığında tüketicilere güvenli bir alışveriş ortamı sağlayabilmek ve bu yolla ikinci el niteliğindeki ürünlerin satışı ve yeniden alımını belli bir sisteme sokabilmek amaçlanmıştır. Özellikle de cep telefonlarının yenilenebilmesi için en az bir yıl süreyle kullanılmış olması ve veri trafiğinin bulunması zorunluluğu getirilmiştir. Yönetmelik’in uygulama alanına bakıldığında ise göze çarpan en önemli noktalardan bir tanesi; düzenleme kapsamında yer alan ürünlerin kullanım ömrünü tamamlamamış olması gerektiğidir.

Düzenleme ile öngörülen sistemin sağlanabilmesi adına getirilen ve göze çarpan başlıca değişikliler aşağıdaki şekildedir;

  • Ticaret Bakanlığı ve Türk Standartları Enstitüsü’nün (“TSE”) belirlediği standartlar doğrultusunda 5 yıl süreyle geçerli olacak yenileme yetki belgesi ile faaliyet gösterecek şekilde “Yenileme Merkezi” kurulacağı öngörülmektedir.  Yenileme Merkezi, kullanılmış ürünlerin yenilenmesi, sertifikalandırılması ve Yönetmelik’te belirtilen diğer işlemleri yürütmek üzere faaliyet gösterecek olan tüzel kişileri ifade edecektir.
  • Yenilenmiş ürün niteliğine sahip mallar elde edebilmek için bu ürünlerin, Ticaret Bakanlığı ve TSE tarafından belirlenen standartlara uygun şekilde sertifikalandırılması ve ambalajlanmasının Yenileme Merkezleri’nde yapılması gerekmektedir.
  • Ürünlerin, yeniden satışı için öncelikle yetkilendirilen “Yetkili Alıcı” vasıtasıyla veya tüketici tarafından doğrudan Yenileme Merkezi’ne iletilmesi ve yenilenmiş ürünlerin ikinci el olarak satışa sunulabilmesi için “Yetkili Satıcı” vasıtasıyla satılması gerekmektedir. Bu kapsamda Yetkili Alıcı, kullanılmış malı yenilenmesi amacıyla tüketiciden alan ve Yenileme Merkezi tarafından yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişi ifade ederken; Yetkili Satıcı ise Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye yenilenmiş ürün sunan ya da yenilenmiş ürün sunanın adına veya hesabına hareket eden ve Yenileme Merkezi tarafından yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişiyi ifade etmektedir.
  • Yenilenmiş ürünlerin ambalajında, ürünün yenilenmiş olduğu tüketici tarafından kolaylıkla anlaşılabilecek şekilde “yenilenmiş ürün” ibaresine ve yenileme merkezinin bilgisine yer verilmesi; yenilenen tüm parçaların üretici ya da yetki verdiği ithalatçı onaylı parçalar olması halinde ise “üretici onaylı parçalar kullanılarak yenilenmiş ürün” ibaresine yer verilerek satışa sunulması zorunludur.
  • Yenilenmiş ürünün, Yenileme Merkezi tarafından yazılı olarak ya da kalıcı veri saklayıcısı ile verilecek olan “Yenilenmiş Ürün Garantisi” ile satışa sunulması gerekir. Verilen garanti kapsamında sunulacak hizmetlerden Yenileme Merkezi ile Yetkili Satıcı birlikte sorumlu olacaktır.
  • Yenilenmiş ürün mutlaka Türkçe tanıtma ve kullanım kılavuzu ile yeniden satışa sunulması gerekmektedir.
  • Yenilenmiş Ürün Garantisi ile Türkçe tanıtma ve kullanım kılavuzunun yazılı ya da kalıcı veri saklayıcısı ile hazırlanmasından Yenileme Merkezi’nin sorumlu olacağı, bunların tüketiciye verildiği ve teslim edildiğinin ispat yükü ise Yetkili Satıcı’nın sorumluluğunda olacağı görülmektedir.

Yönetmelik, ikinci el satışında sıfır ürünün satışında sağlanan garantilerin garantilerin sağlanabilmesi amacıyla belli menfaatlerin temin edilmesini amaçlamaktadır. Bu kapsamda; tüketiciye sağlanan en önemli menfaat Yenilenmiş Ürün Garantisi belgesidir. Yenilenmiş Ürün Garantisi ürünle ilgili değişim, onarım, bakım, bedel iadesi, bedel indirimi ve benzeri hususlarda taahhütleri içermektedir. Söz konusu garanti, ürünün teslim tarihinden itibaren başlayarak asgari 1 yıl süreli olmak zorundadır. Söz konusu üründe herhangi bir sorun ortaya çıkması halinde tüketiciye seçimlik haklar tanınmaktadır. Tüketiciye sağlanan seçimlik haklar; garanti süresince kullanılabilecek şekilde ‘ücretsiz onarım’ ya da ‘ayıpsız yenilenmiş yeni ürün ile değişim’ haklarıdır. Tüketicinin tercih edeceği seçimlik hakkını 20 gün içinde Yenileme Merkezi veya Yetkili Satıcı’ya bildirmesi zorundadır. Yönetmelik’e bakıldığında genel anlamda yenileme prosedürüne ilişkin hükümler koyulmuş olup tüketiciye sağlanan haklar, Yetkili Satıcı, Yetkili Alıcı ve Yenileme Merkezi’nin yükümlülükleri, yenilenmiş ürün satışı sonrasındaki hizmetler ile Yenileme Merkezi’nin kuruluşu ve işleyişi hakkında detaylı hükümlere yer verildiği görülmektedir. Bu konuda detaylı bilgi talep ederseniz ofisimiz avukatları sizlere yardımcı olmaktan memnuniyet duyacaktır.