Tüketicinin Seçimlik Talepleri Hakkında Satıcının Sorumluluğu 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Uyarınca Tüketicinin Seçimlik Talepleri Hakkında Satıcının Sorumluluğu 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile, satın alınan malın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde tüketicilere dört seçimlik hak tanınmıştır.
Kanunun 11. Maddesi uyarınca bu seçimlik hakları şu şekilde düzenlenmiştir;
- a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,
- b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,
- c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,
- ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir.
Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.” Yürürlük Kanununun bu maddesi ile tüketicinin seçimlik taleplerinden öncelikle satıcı sorumlu tutulmuş satıcı tüketicinin talebini yerine getirme yükümlülüğü altına girmiştir. Oysaki 4077 sayılı mülga Kanun uyarınca, malın ayıplı olması halinde tüketicinin seçimlik taleplerinden imalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına veya 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren müteselsil olarak sorumluydular. Ancak 6502 sayılı Kanunun 11. Maddesinin devamında tüketicinin ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarını üretici ve ithalatçıya karşı da ileri sürebileceği düzenlenmiş olmakla satıcı, üretici ve ithalatçı zincirinde müteselsil sorumluluk müessesi devam etmektedir. Tüketicilerin seçimlik taleplerinden öncelikli olarak satıcıya sorumluluk yüklenmesi Kanun maddesinin gerekçesinde sözleşmenin nispiliği ilkesinden yola çıkılarak “üretici ve ithalatçı ile tüketici arasında bir sözleşme ilişkisi bulunmamaktadır.
Tüketici, üreticiye ve ithalatçıya karşı bir ödeme yapmadığı için sözleşmeden dönme hakkını kullanarak, satıcıya ödemiş olduğu parayı üretici veya ithalatçıdan geri alması veya bedel indirimi hakkını kullanması mümkün değildir” denmektedir. Sonuç olarak yeni tüketici kanunu ile sözleşmelerin nispiliği ilkesi uyarınca tüketicinin taleplerinden öncelikli olarak satıcı sorumlu tutulmuş; böylelikle tüketicinin hak talep edebileceği muhatabına kolaylıkla ulaşabilmesi mümkün kılınmıştır.
