Alışverişlerde Ücretli Plastik Poşet Uygulaması Yürürlükte
Yılbaşından itibaren yürürlüğe giren ücretli plastik poşet uygulaması artık günlük hayatımızın içiresinde yerini aldı. Özellikle ülkemizde tüketici alışkanlıklarını düşündüğümüzde geçiş
döneminin uzun süreceğini öngördüğümüz bu uygulama beklenenin aksine tüketiciler tarafından da tam destek aldı.
Çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlemesine yönelik düzenlemelerin yer aldığı Kanun 10.12.2018 tarihli ve 30621 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti. Ancak
uygulamada karşılaşılabilecek sorunlar gözetilerek 25.12.2018 tarihinde Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar yürürlüğe kondu ve ihtiyaçlar doğrultusunda ilgili
düzenlemede değişiklikler yapılarak 09.01.2019 tarihinde yeniden yayımlandı.
Plastik poşetlerin ücretlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar, neleri kapsıyor? Plastik poşetler, uzaktan satışlar da dahil olmak üzere satış noktalarından kullanıcıya veya
tüketiciye ücretsiz temin edilemez, ücretsiz teminine imkan verecek herhangi bir promosyona veya kampanyaya dahil edilemez.
Plastik poşetlere uygulanacak asgari ücret adet başına vergiler dahil 25 kuruştur ve Bakanlıkça belirlenen bu asgari fiyat tarifesinin altında ücret uygulanamaz.
Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan plastik poşetler, eczanelerde ilaç satışı dışında, satış noktalarında ise açık satılan gıdaların hijyenini sağlamak amacıyla kullanılabilir. Bu
kullanımlar dışında tüketiciye ücretli veya ücretsiz olarak sağlanamaz.
Mesafeli satışlarda (internet, telefon vb yöntemler kullanılarak) tüketicilere alternatif taşıma seçeneği sunulması gerekmekte ancak tüketici tarafından plastik poşet seçeneğinin tercih
edilmesi durumunda ücret alınma zorunluluğu getirilmiştir. Yeni plastik poşetler en geç 31 Mart tarihinden itibaren satışa sunulmalıdır. Ücretlendirmeye tabi poşetlerin 01.01.2019 tarihi itibari ile barkodlu olarak sunulmaya başladı, stoklarda bulunan barkodsuz plastik poşetlerin satışı için ise son tarih Ocak ayının sonu olarak belirlenmişti.
Yeni plastik poşetlerin en az bir yüzeyinde çevreci slogan ve Sıfır Atık logosu kullanımı zorunlu tutulurken, satış noktası ve markaların logolarının poşetin tek yüzey (sap hariç) alanının yüzde yirmisini geçmemesi gerekiyor. Bu poşetlerin çift kat kalınlığının da 40 mikron ve üzeri olması zorunlu tutulmuştur.
Bu şartları sağlayan yeni plastik poşetler en geç 31.03.2019 itibari ile satışa sunulacak olup, bu tarihten itibaren diğer poşetlerin kullanımı piyasadan kaldırılacaktır. Satış noktaları, plastik poşete ikame olarak kağıt ve/veya bez ile file ve benzeri alternatif çok kullanımlık taşıma ekipmanını promosyon veya kampanyalar dahilinde tüketiciye sağlayabilir.
Satış noktaları, plastik poşetlerin satışından elde edilen geliri satış belgelerinde göstermek ile yükümlüdür. Satış noktaları tahsil edilen ücretleri satış belgelerinde göstermekle, Bakanlıkça belirlenen Bilgi Sistemi’ne kayıt olmak ve gerekli bilgileri vermekle, plastik poşet satış miktarı beyanına istinaden hesaplanacak geri kazanım katılım payı tutarını Bakanlık ilgili birimine bildirmekle, plastik poşetler yerine çok kullanımlık taşıma ekipmanını alternatif olarak tüketiciye sunmakla yükümlüdür. Satılan plastik poşetlere ilişkin adet ve fiyat bilgisinin satış belgelerinde gösterilebilmesi için gerekli altyapı ile uzaktan satışlarda alternatif taşıma ekipmanı seçeneği 31.03.2019 tarihine kadar sağlanacaktır.
Üretici veya satış noktaları tarafından Bilgi Sistemi’ne bildirim ve beyan yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde 6.000 TL, Satış noktaları tarafından geri kazanım katılım payının
ödenmemesi halinde katılım payı tutarının %20 fazlası ve plastik poşetleri ücretsiz verdiği, promosyona ve/veya kampanyaya tabi tuttuğu tespit edilenlere depo alanı hariç kapalı satış
alanının her metrekaresi için 10 TL idari para cezası verilecektir.
Ücretlendirmeye tabi olmayan durumlar nelerdir? Söz konusu mevzuat uyarınca ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdaların hijyenini sağlamak için kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 500×300 mm ebadından küçük saplı/sapsız poşetler Plastik içeren malzemelerden, dokumalı veya dokumasız metotlarla üretilen, tekstil ürünü
çok kullanımlık poşetler,
Canlı sucul hayvan satışında kullanılan sapsız poşetler, Yumrulu ve/veya benzer tohumlu bitkilerin satışında kullanılan sapsız poşetler, Sadece hizmet verilen fakat ürün satışı gerçekleştirmeyen yerlerde kullanıcıya veya tüketiciye verilen poşetler (kuru temizleme, lostra vb.),
Kargo poşetleri, Gümrüksüz mağazadan alınan ürünler için ilgili mevzuatı gereği kullanılması zorunlu olan özel poşetler, Eczanelerde sadece ilaç satışında kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 200×500 mm ebadından küçük saplı/sapsız poşetler ücretlendirmeye tabi olmayacaktır.
