GSYO’ların yerine getirdiği işlev ve bulunduğu özel koşullar nedeniyle hem ortaklar hem de yöneticiler açısından birtakım nitelikler aranmaktadır. GSYO’a dönüşümde mevcut ortakların Tebliğ’in 6. maddesinde öngörülen niteliklere sahip olması gerekmektedir. Buna göre mevcut ortakların;

  • Müflis olmaması, konkordato ilân etmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
  • Faaliyet izinlerinden biri SPK tarafından iptal edilmiş kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması,
  • SerPK’de yazılı suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması,
  • Mülga  14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş olması,
  • Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahkûm olmaması,
  • İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olması,
  • Muaccel vergi borcu bulunmaması,
  • Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda düzenlenen suçlardan mahkum olmaması,
  • SerPK’nin 101/1-(a) maddesi uyarınca işlem yasaklı olmaması şarttır.

Halka açık ortaklıkların dönüşüm başvurularında ise sadece yönetim kontrolü sağlayan paylara sahip olan ortakların bu şartları sağlamaları gerekmektedir.

Tebliğ’in 6. maddesinin dördüncü fıkrasına göre kuruluş ve dönüşüm başvurularında, kurucunun veya mevcut ortağın banka olması halinde, bu duruma özgü düzenlemeler mevcuttur.

GSYO ortakları ve yöneticilerinin yukarıda ifade edilen niteliklere sahip olmasının aranması ile hem kurumsal anlamda hem de mezkûr kişiler arasındaki ilişkilerde uzmanlık ve güven ölçütü sağlanmak istenmiştir. GSYO’ların özelleşmiş bir amaca ancak nitelikli bir ekiple ulaşabileceği gerçeğinin yanı sıra GSYO ile ilişkiye girecek olan üçüncü kişiler açısından da güven ve uzmanlığın önemli olması nedeniyle GSYO ortak ve yöneticilerinde bu söz konusu niteliklerin aranması isabetli olmuştur.

 

Lider Sermayedar Kimdir?

Dönüşümde mevcut ortaklardan en az birinin lider sermayedar olması gerekmektedir. Lider sermayedara ilişkin özel şartlar Tebliğ’in 7. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddede yapılan tanıma göre lider sermayedar, “halka arz sonrasındaki pay edinimleri hariç olmak üzere, ortaklıkta imtiyazlı pay bulunmaması halinde tek başına veya bir araya gelmek suretiyle yönetim kontrolünü sağlayan paylara sahip olan, ortaklıkta imtiyazlı pay bulunması halinde ise, tek başına veya bir araya gelmek suretiyle yönetim kontrolü sağlayan imtiyazlı payların çoğunluğu dahil olmak üzere, sermayenin asgari yüzde yirmi beşi oranındaki paylara sahip olan ortak ya da ortaklardır”. Lider sermayedarın bir ya da birden çok olması durumunda her bir gerçek ya da tüzel kişi lider sermayedarın, GSYO kurucuları için Tebliğ’de aranan şartlara ilaveten Tebliğ’in 7. maddesinde öngörülen kıstaslara da uygun olması gerekmektedir.