6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu(“SerPK”), yatırım ortaklıklarını ve yatırım ortaklıklarının kuruluş ve faaliyet şartlarını düzenlemiştir. SerPK madde 48/1’de yer alan tanıma göre yatırım ortaklıkları “sermaye piyasası araçları, gayrimenkul, girişim sermayesi yatırımları ile Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenecek diğer varlık ve haklardan oluşan portföyleri işletmek amacıyla, paylarını ihraç etmek üzere kurulan sabit veya değişken sermayeli anonim ortaklıklardır.”
Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına (“GSYO”) ilişkin esasları düzenlemek üzere, SerPK’nin 48 ve 49. maddelerine dayanılarak, Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) tarafından hazırlanan “Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.3)”, (“Tebliğ”) yürürlükte olup konunun detaylarına ilişkin düzenlemeler içermektedir.
GSYO Nedir?
GSYO, Tebliğ’in 4. maddesinde, Tebliğ ile belirlenmiş usul ve esaslar dahilinde, girişim sermayesi yatırımları, sermaye piyasası araçları ve SPK tarafından belirlenecek diğer varlık ve haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla paylarını ihraç etmek üzere kurulan veya esas sözleşme değişikliği yolu ile dönüşen, SerPK’nin 48’inci maddesinde sınırı çizilen faaliyetler çerçevesinde olmak kaydı ile Tebliğ’de izin verilen diğer faaliyetlerde bulunabilen ve kayıtlı sermaye sistemine tâbi anonim ortaklık olan sermaye piyasası kurumu olarak tanımlanmıştır. Bu tanımdan hareketle GSYO’yu diğer şirketlerden ayıran temel unsurlar:
- baştan kurulma ya da dönüşme yoluyla kayıtlı sermaye sistemine tâbi anonim ortaklık olarak yapılanması,
- girişim sermayesi yatırımı yapma amacını taşıması ve
- bu amacını yerine getirmek üzere pay ihraç etmesidir.
GSYO’ların anonim ortaklık olarak örgütlenmesiyle GSYO’nun yatırımcıları “pay sahibi” sıfatına sahip olmakta ve GSYO’ya karşı pay sahipliği haklarını (kar payı alma hakkı gibi) kullanabilmektedir.
GSYO’lar, girişim sermayesi yatırımı yapabilecek şirket türlerinden yalnız birisidir. Girişim sermayesi yatırımı yapmak bir yatırım kararı olduğu için bu imkân, gerçek kişiler tarafından ya da başka ticaret şirketleri vasıtası ile de kullanılabilecektir.